Αγωνιστής/Ανταγωνιστής
▶ Ευρετήριο λημμάτων
Αγωνιστής/Ανταγωνιστής (ο), (αγγλ. agonist/antagonist): Είναι όροι που χρησιμοποιούνται ευρέως στη φαρμακολογία. Ένας αγωνιστής (ή διεγέρτης) είναι μια χημική ουσία που δεσμεύεται σε κάποιο υποδοχέα ενός κυττάρου και προκαλεί μια απόκριση από το εν λόγω κύτταρο. Οι αγωνιστές συχνά μιμούνται τη δράση μιας φυσικής ουσίας. Λαμβάνοντας υπόψη ότι ένας αγωνιστής προκαλεί μια δράση, ένας ανταγωνιστής (ή αναστολέας) αναστέλλει τη δράση του αγωνιστή και ένας ανάστροφος αγωνιστής προκαλεί μια δράση αντίθετη προς εκείνη του αγωνιστή.
Μια ουσία με μεγάλη ή μικρή συγγένεια για ένα είδος υποδοχέων, αλλά με μικρή ενδογενή δραστικότητα, ονομάζεται μερικός ή ατελής αγωνιστής. Ένας ενδογενής αγωνιστής (endogenous agonist) για έναν συγκεκριμένο υποδοχέα είναι μια ένωση που παράγεται φυσικώς από τον οργανισμό που συνδέεται με και ενεργοποιεί αυτόν τον υποδοχέα. Για παράδειγμα, ο ενδογενής αγωνιστής για τους υποδοχείς της σεροτονίνης είναι η σεροτονίνη, με τα «μαγικά» μανιτάρια και το LSD (μεταξύ άλλων) να δρουν σε αυτόν τον υποδοχέα. Και ο ενδογενής αγωνιστής για τους υποδοχείς της ντοπαμίνης είναι η ντοπαμίνη, όπου η κοκαΐνη είναι η ουσία που επιδρά σε αυτό τον υποδοχέα. Αντιστοίχως, ο ενδογενής αγωνιστής για τους υποδοχείς της ενδορφίνης είναι η ενδορφίνη, με την ηρωίνη να δρα σε αυτό τον υποδοχέα.
Προσφάτως δε, το 2003, ανακαλύφθηκε ότι και η μορφίνη υπάρχει στο ανθρώπινο σώμα και συγκεκριμένα στον οπιοειδή υποδοχέα mu(μ)3, ενώ η Σαλβινορίνη Α που υπάρχει στο παραισθησιογόνο φυτό Salvia divinorum διεγείρει τον κ-οπιοειδή (κάππα-οπιοειδή) υποδοχέα στον οργανισμό.
Η απόκρισή μας στα ψυχοτρόπα και ενθεογόνα (ψυχοδηλωτικά) είναι ακριβώς επειδή υπάρχουν αντίστοιχοι υποδοχείς στον οργανισμό μας που διεγείρονται με τη λήψη αυτών των ουσιών.
ετικέτες: αγωνιστής, ανταγωνιστής, ορισμός, λήμμα, ετυμολογία, λεξικό, wiki, βικιπαίδεια,
Αγωνιστής/Ανταγωνιστής (ο), (αγγλ. agonist/antagonist): Είναι όροι που χρησιμοποιούνται ευρέως στη φαρμακολογία. Ένας αγωνιστής (ή διεγέρτης) είναι μια χημική ουσία που δεσμεύεται σε κάποιο υποδοχέα ενός κυττάρου και προκαλεί μια απόκριση από το εν λόγω κύτταρο. Οι αγωνιστές συχνά μιμούνται τη δράση μιας φυσικής ουσίας. Λαμβάνοντας υπόψη ότι ένας αγωνιστής προκαλεί μια δράση, ένας ανταγωνιστής (ή αναστολέας) αναστέλλει τη δράση του αγωνιστή και ένας ανάστροφος αγωνιστής προκαλεί μια δράση αντίθετη προς εκείνη του αγωνιστή.
Μια ουσία με μεγάλη ή μικρή συγγένεια για ένα είδος υποδοχέων, αλλά με μικρή ενδογενή δραστικότητα, ονομάζεται μερικός ή ατελής αγωνιστής. Ένας ενδογενής αγωνιστής (endogenous agonist) για έναν συγκεκριμένο υποδοχέα είναι μια ένωση που παράγεται φυσικώς από τον οργανισμό που συνδέεται με και ενεργοποιεί αυτόν τον υποδοχέα. Για παράδειγμα, ο ενδογενής αγωνιστής για τους υποδοχείς της σεροτονίνης είναι η σεροτονίνη, με τα «μαγικά» μανιτάρια και το LSD (μεταξύ άλλων) να δρουν σε αυτόν τον υποδοχέα. Και ο ενδογενής αγωνιστής για τους υποδοχείς της ντοπαμίνης είναι η ντοπαμίνη, όπου η κοκαΐνη είναι η ουσία που επιδρά σε αυτό τον υποδοχέα. Αντιστοίχως, ο ενδογενής αγωνιστής για τους υποδοχείς της ενδορφίνης είναι η ενδορφίνη, με την ηρωίνη να δρα σε αυτό τον υποδοχέα.
Προσφάτως δε, το 2003, ανακαλύφθηκε ότι και η μορφίνη υπάρχει στο ανθρώπινο σώμα και συγκεκριμένα στον οπιοειδή υποδοχέα mu(μ)3, ενώ η Σαλβινορίνη Α που υπάρχει στο παραισθησιογόνο φυτό Salvia divinorum διεγείρει τον κ-οπιοειδή (κάππα-οπιοειδή) υποδοχέα στον οργανισμό.
Η απόκρισή μας στα ψυχοτρόπα και ενθεογόνα (ψυχοδηλωτικά) είναι ακριβώς επειδή υπάρχουν αντίστοιχοι υποδοχείς στον οργανισμό μας που διεγείρονται με τη λήψη αυτών των ουσιών.
ετικέτες: αγωνιστής, ανταγωνιστής, ορισμός, λήμμα, ετυμολογία, λεξικό, wiki, βικιπαίδεια,